CARİ AÇIK VE SANAYİDE YERLİLEŞME SÜRECİMİZ

Cari açık ülkemizin uzun yıllardır çözmeye çalıştığı önemli bir ekonomik problem. Kısaca 'döviz açığı'olarak da adlandırılabilir. Ülkemizin enerji ve ara malı ithalatı ağırlıklı döviz giderlerini ihracat ve turizm vb. döviz gelirleri ile karşılayamadığımızın resmidir cari açık. Bir başka açıdan değerlendirildiğinde büyüme için iç tasarrufları yeterli olmayan ülkelerin başka ülkelerin tasarrufları ile büyümelerini finanse etme halidir cari açık. %3-4 bandında seyreden cari açık ABD, İngiltere, Fransa, İtalya gibi gelişmiş ülkelerde de görülüyor ve bu oranlar sürdürülebilir bulunuyor. Ancak bizde son açıklanan veriler Cari açık/GSMH oranının %6'lara ulaştığını işaret ediyor.

AÇIĞIN FİNANSMAN KALİTESİ ÖNEMLİ

Ülkeler büyüme politikalarına ilişkin stratejiler kapsamında belirli dönemlerde cari açığa dayalı kalkınma programları yapabilmektedirler. Ancak cari açığın finansmanının kalitesi yani açığın nasıl finanse edildiği konusu, ülkenin dış piyasalardaki ekonomik algısı açısından önemlidir. Cari açığındoğrudan yabancı sermaye yatırımları ya da uygun maliyetli dış kredilerle finanse edilmesi arzu edilendir. Bu mümkün olmaması halinde kısa vadeli sıcak para finansmanı gündeme gelir ki bu durum piyasaların ısınması, para maliyetinin artması yani faizlerin yükselmesi aşamalarını beraberinde getirebilir.

CARİ AÇIĞIN ÇÖZÜMÜ MÜMKÜN

Peki bu açmaz gibi görünen ve Türkiye'nin uzun yıllardır uğraştığı bu sorunun kalıcı bir şekilde çözümü mümkün değil midir? Tabi ki çözümü var. Ama büyük emek gerektiriyor. Çözüm çok özet olarak 'Katma değeri yüksek mal ve hizmet üretimi ve ihracatı' şeklinde tanımlanabilir. Ülkemizin şu anki sanayi ihraç malları içerisinde yüksek katma değer oluşmaması, yani yüksek ithal girdiiçermesi sorunun çözümünü zorlaştırıyor. Demek ki sistemi yeniden kurgulamamız ve ihraç mallarımızın bünyesindeki 'yerlilik' payını yükseltmemiz gerekiyor. Türkiye sanayide yerli üretim payını artırırken ithal ikamesi politikası amacıyla bunu yapmamalı. Ya da ticareti daraltıcı amaçlar için bu çalışmalara girmemeli. İçine kapalı yapılar oluşturmamalı. Tam aksine dünya ile entegre olabilecek teknik bilgi kapasitesine ulaşabilmeyi amaçlamalıdır.

TÜRKİYE'NİN TEŞHİSLERİ DOĞRU

Peki Türkiye cari açık sorununu çözmek ve dünya endüstrisi ile entegre bir yapıya ulaşabilmek için neler yapıyor? Öncelikle bireysel ve kurumsal tasarrufları teşvik anlamında emeklilik fonları başta olmak üzere önemli adımlar atıldığını ve tasarruf oranlarımızı yükseltici çalışmalar yapıldığını biliyoruz. Diğer taraftan birçok sektör için yerli ve milli projeler adı altında yüksek katma değerin yurt içinde kalacağı ciddi stratejiler ve yol haritalarının uygulanmaya başlandığını, sonuçlarında alınmaya başladığını gözlemliyoruz. Bu konuda yerlilik oranının %65 seviyelerine geldiği bilinen 'Savunma Sanayi' alanında başarılı bir süreç yönetiliyor. Türk Silahlı Kuvvetleri ve Polis teşkilatımızın ihtiyaçlarının önemli bir kısmı yerli üretim ile karşılanır iken diğer taraftan çok ciddi ihracat kalemleri Türk Savunma Sanayi ürünleri olarak dünya piyasalarına girmiş durumda. İkinci başlık tıp alanında 'Yerli İlaç Stratejisi' başlığında yapılan çalışmalarda önemli mesafeler katedildi. 2017 yılında tüketilen ilaçların kutu bazında%80'i, değer bazında ise %45'i yerli ilaçlardan oluştu. İthal edilen 65 farklı ilaç artık yerli üretiliyor. 21 yerli firma biyoteknoloji alanında üretim yapmak ve bu alandaki dünya devleri ile rekabet etmek üzere bir platform oluşturdular. İlaçta %100 yerli üretim hedefleniyor. Tıbbi cihaz alanında ise %85'lik dışa bağımlılık durumunu tersine çevirmek için ithal edilen tüm tıbbi cihazların içeride üretimi çalışmaları başladı ve mesafeler alınıyor. Türkiye'nin yazılım da büyük şansı bulunuyor. 12 milyar $'lık iş hacmi var ve bu alanda nitelikli insan kaynağımız mevcut. Şu anda % 60'lıkbir yerlilikbaşarısı var, devamı bekleniyor. Son olarak 'yerli otomobil' çalışması zor ama başarılması mümkün, geç kaldığımız bir proje. Ülkemizin bu alandaki pazar gücü bu projenin gerçekleşmesini kolaylaştıracaktır diye düşünüyorum. Gördüğünüz üzere Türkiye cari açığını düzeltmek için derin ve stratejik çalışmalar yürütüyor. Burada belirtemediğimiz daha birçok döviz kazandırıcı işlem planıyürütülüyor. Bu sorunu Türkiye'nin büyümesini kısmadan uygulayacağı Ar-ge – inovasyon teşvik planlaması ile yüksek katma değerli üretim yapısına ulaşabileceği biliniyor. Teşhisler doğru. İnanırsak başarırız.

Diğer Yazılar
ÇÖZÜM EKONOMİNİN DIŞINDA MI ?

Bütçe harcama kalemleri içerisinde faiz giderleri ciddi ağırlığa sahipti. Hatta toplanan vergi gelirlerinin neredeyse tamamı faize gidiyor diye yapılan eleştiriler hala hafızamızda duruyor..

YAPAY ZEKADA BÜYÜK GELİŞMELER

Yapay zeka bir bilgisayarın ya da bilgisayar ile kontrolü sağlanan bir makinenin çeşitli aktiviteleri zeki canlılara benzeyen bir biçimde yerine getirebilme yeterliliği olarak tanımlanabilir..

YATIRIM ORTAMININ İYİLEŞTİRİLMESİ

Dünya'da dolaşan ve riski az olup en yüksek verimi alabileceği ülke arayışında olan küresel sermayenin miktarı trilyonlarca dolarla ifade ediliyor. Daha çok gelişmiş ülke ekonomilerine yönelen bu sermayeden gelişmekte..

KOBİ DESTEKLEME REJİMİMİZ

Kobi terimi ilk olarak seksenli yıllarda ülke gündemine rahmetli Özal ile girmişti. Küçük ve orta ölçekli işletmeler o günden itibaren tüm kalkınma programlarının..